Proslava Vaskrsa u Grčkoj
11/04/2017 Tekst ažuriran 23/04/2019 Komentara 0

Grci su pravoslavni narod kao i mi, a Vaskrs (Uskrs) je za njih najvažnija proslava - važnija i od Božića. Pokretni je praznik i slavi se prve nedelje nakon punog meseca prolećne ravnodnevice.

Na Veliki četvrtak žene boje jaja u crveno, kumovi kupuju nove cipele, odeću i sveću (lambada) deci, a u selima se kuće kreče spolja i ulice se peru. Za vreme Velikog petka, dana žalosti, Hristov epitaf sa ikonom, ukrašen hiljadama cvetova, na litiji se iznosi iz crkve i nosi kroz selo ili kraj (u većim gradovima) do groblja praćen sporom povorkom. Na groblju svako zapali sveću za mrtve, a zatim se epitaf sa povorkom vraća u crkvu gde vernici ljube Hristovu ikonu.

Tokom noći Velike Subote (Megalo Savato), svi se svečano oblače i idu u crkvu gde se drži liturgija. Nešto pre ponoći sveštenik gasi sva svetla u crkvi, što simboliše mrak i tišinu groba. U ponoć sveštenik pali sveću sa Večnog Plamena, peva „Hristos Anesti“ (Hristos Vaskrse) i nudi plamen sveće ljudima koji su mu najbliži.

Svi predaju plamen jedni drugima dok sveštenici pevaju pesme o Hristovom vaskrsnuću. Zatim svi izlaze iz crkve na ulice. Crkvena zvona neprestano zvone, a negde se priređuje i vatromet. Ljudi jedni drugima govore „Hristos Anesti“ na šta se odgovara “Alitos Anesti” (Vaistinu vaskrse).

Nakon toga odlaze kućama i dele sa porodicom predvaskršnju večeru koja se sastoji od tradicionalne magiritse (supa od jagnjećih iznutrica), tsureki-ja (Vaskršnji hleb - kolač) i Vaskršnjih biskvita.

Naredni dan, Vaskršnja Nedelja, provodi se sa porodicom za ručkom koji se najčešće sastoji od pečene jagnjetine (na ražnju), različitih predjela i mnogo vina i uzo-a. Svi igraju i proslavljaju do kasno u noć. 

Proslava Vaskrsa na Krfu

Proslava Vaskrsa na ostrvu Krf je veoma lepa i ostaje u sećanju svakome ko je imao priliku da joj prisustvuje. U gradu se organizuju  muzičke svečanosti uz učešće svih muzičkih orkestara ostrva. Jedan od najimpresivnijih običaja je bacanje čuvenih Botidona kroz prozore - keramičkih ćupova napunjenih vodom na kaldrmisane ulice, u jutro Velike Subote.

Za razliku od drugih oblasti Grčke, na Krfu Vaskršnji ručak ne uključuje jagnjetinu. Služi se supa avgolemono (sa jajima i limunom) i druge vrste mesa. Jagnje na ražnju se obično konzumira tek u ponedeljak, drugog dana Vaskrsa.

Proslava Vaskrsa na Krfu: Ceremonija koja ostaje dugo u sećanju

Na ostrvu Hios, stanovnici sela Vrontados oživljavaju tradiciju čuvenog „rata raketama“. 

Pročitajte takođe i veoma zanimljiv tekst i objašnjenje zašto Grci slave Božić 25. decembra.